نظر دکتر حداد عادل درباره راهپیمایی اربعین
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۹۱۶۱۷
غلامعلی حدادعادل گفت: در کتاب «به صحرا شدم عشق باریده بود» حرفم این بود که راهپیمایی اربعین، یک بُعد و یک ضلع از اضلاع انقلاب اسلامی است. جوهر، روح و جان این راهپیمایی نتیجه تحولی است که...
به گزارش مشرق، یازدهمین نشست از سلسله نشستهای تکیه کتاب با موضوع نگاهی به سفرنامههای پیادهروی اربعین، با حضور غلامعلی حدادعادل و محسن چینیفروشان با اجرای میثم رشیدی مهرآبادی در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تکیه کتاب، ترکیبی از معرفت و محبت است
دکتر غلامعلی حدادعادل در بخش ابتدایی سخنان خود در این نشست بیان کرد: استنباط من از کلمه تکیه کتاب، ترکیبی از معرفت و محبت است. تاکنون تکیه در قاموس و فرهنگ لغات عاشورایی، جای بیان عواطف و میدان محبت بوده است. حال شما در تکیه کتاب سر زلف محبت را به معرفت گره زدهاید.
وی در ادامه درباره انگیزه و علت نوشتن این کتاب گفت: در سالهای اخیر پس از سقوط صدام که راهپیمایی اربعین رفته رفته قوت و وسعت گرفت، مانند بسیاری از مردم آرزومند شرکت در این راهپیمایی بودم. در سال ۱۳۹۶ توفیق حاصل شد که همراه کاروانی که عموماً نوجوان بودند، راهی این سفر شوم. در کولهپشتیام دفترچه کوچکی داشتم و صبحهای زود که دیگران در خواب بودند در آرامش و فراغت، حس و حال سفرم را مینوشتم. در طول چند روزی که در مسیر بودیم، مطالب اصلی کتاب نوشته شد.
نویسنده کتاب به صحرا شدم عشق باریده بود با اشاره به اینکه این کتاب یک سفرنامه معمولی نیست، افزود: مسافرتهایی مانند راهپیمایی اربعین یا سفر حج، همیشه نزد مذهبیها میتواند مولد یک سفرنامه باشد. ما یک گونه ادبی سفرنامه ویژه سفرنامههای حج، عتبات یا حرم رضوی داریم. در راهپیمایی اربعین نیز طبیعی است که هر سال چند سفرنامه از این جمعیت چند میلیونی به چاپ برسد. بسیاری از سفرنامهها شرح وقایع سفر است. کتاب من به آن معنا سفرنامه نیست؛ قصدم تشریح جزء به جزء وقایع مسیر پیادهروی نبود و از جزئیات صرفنظر کردم.
حدادعادل ادامه داد: راهپیمایی اربعین را در دو سطح باید واکاوی کرد. در سطح اول ارتباط این راهپیمایی با انقلاب اسلامی و در ادامه ارتباط راهپیمایی اربعین و انقلاب اسلامی با قیام سیدالشهدا (ع) باید واکاوی شود. سعی کردم یک ساختمان سه طبقه را روی هم بنا کنم. راهپیمایی در بالاترین سطح و روی پایههای انقلاب اسلامی استوار است و انقلاب اسلامی نیز روی شالوده قیام امام حسین (ع) بنا شده است. سعیام این بوده که یک نوع معناشناسی از این راهپیمایی بهدست بیاورم. من این راهپیمایی را یک صورت درنظر گرفتم و سعی کردم معنای پنهان و آشکار پشت آن را روشن کنم.
وی تصریح کرد: همه جزئیات این کتاب اجزای یک منظومه فکری است و موزاییکوار در کتاب پخش نشده است، بلکه مانند تاروپود یک فرش است که در نهایت یک نقش را مجسم میکند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به اینکه این کتاب را به برادر شهیدش تقدیم کرده، افزود: عنوان کتاب را از تذکرةالاولیاء فریدالدین عطار نیشابوری گرفتم. کسانی که با ادبیات عرفانی آشنا باشند، میدانند که یکی از معروفترین کتابهای عرفانی به زبان فارسی در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم، تذکرةالاولیاء است. این کتاب نثر فارسی پرتپشی دارد و عشق و شوق عرفانی کاملا در قلم عطار موج میزند. کتاب بسیار خواندنی و مرجعی در ادبیات عرفانی است. از این اثر جملاتی در ذهن داشتم: به صحرا شدم عشق باریده بود ... معنی این عبارت تا اولین شبی که قدم در این راهپیمایی گذاشتم، متوجه نشدم.
نویسنده کتاب به صحرا شدم عشق باریده بود در معرفی این اثر، گفت: این کتاب شامل یک پیشگفتار یک صفحهای و پنج فصل با عنوانهای شبی خوش، سفری خوش، همه مهمانهای امام حسین، به صحرا شدم عشق باریده بود، آتش بدون خاکستر و در حدیث دیگران است. در فصل شبی خوش، سفری خوش یک بیان احساس دارم از مشاهده این پدیدهای که با آن زندگی نکرده بودم و در آن حضور نداشتم. شهودی که آنجا پیدا کردم، حال عجیبی به من داد. تجربه مشابهی حدود ۱۶ سال پیش در سفر حج داشتم و کتابی درباره حج شبیه به همین کتاب با عنوان حج؛ نماز بزرگ نوشتم. شاید آن کتابی تمرینی برای نگارش به صحرا شدم عشق باریده بود بود.
حداد عادل در ادامه با مقایسهای از تفاوت عزاداری سیدالشهدا (ع) در دوران قبل و پس از انقلاب اسلامی، اظهار کرد: در زمان انقلاب ۳۳ سال داشتم و کاملا دوران قبل از انقلاب را تجربه کردهام. از زمان تولد در روضه و هیأت و عزاداری بزرگ شدم و از این بابت نیز یک تاریخ ۸۰ ساله در ذهن من است. میتوانم معنای اتفاق و تحولی که در عزاداری امام حسین (ع) به برکت انقلاب اسلامی رخ را بهتر درک کنم. در واقع یک تحول مثبت در عزاداریها رخ داده است.
وی افزود: گفتمان ذلت، غم و غمپروری، گفتمان مسلط بر عزاداری سیدالشهدا (ع) بود. انقلاب اسلامی این گفتمان را به گفتمان حماسی تبدیل کرد. گفتمان ذلت به گفتمان عزت تبدیل شد. محتوای عزاداری تصحیح شد، چون حماسی شدن و عزتمند شدن در عاشورا چیزی نیست که امام خمینی (ره) از بیرون به محرم وصله کرده باشد. امام (ره) از درون خود عاشورا این مفهوم را بیرون کشید. آنقدر خاکستر روی آن آتش را پوشانده بود که گرمای مختصری از آن آتش حماسه و عزت خارج میشد. امام خمینی (ره) خیلی حکیمانه این خاکستر را فوت کرده و اجازه داد این آتش جان بگیرد و شعلهور شود.
نویسنده کتاب به صحرا شدم عشق باریده بود، اظهار کرد: در این کتاب حرفم این بود که راهپیمایی اربعین یک بُعد و یک ضلع از اضلاع انقلاب است. جوهر، روح و جان این راهپیمایی نتیجه تحولی است که نهتنها در ایران، بلکه در همهجا به برکت انقلاب اسلامی اتفاق افتاده و این تحول، زنده شدن مذهب و فعال شدن دین در عرصه سیاست با الهام از نهضت حسینی است.
حدادعادل در بخش پایانی سخنانش، گفت: در فصل آخر هدفم نشان دادن نگاه دیگرانی است که از بیرون به این پدیده بزرگ نگاه میکنند. در این راستا، ۳منبع پیدا کردم. یک کتاب، ترجمه گزارشی از بخش علوم سیاسی دانشگاه ام آی تی بود که در سال ۲۰۱۵ منتشر شده و در آن با حدود چهار هزارنفر مصاحبه صورت گرفته و پرسشنامه تهیه شده است. آنها گفته بودند که چنین جمعیت خالصی را در هیچجای دیگری نمیبینیم. این جمعیت گدازههای آتشفشان انقلاب اسلامی است. منبع دوم، گزارشی از مرحوم علی سلیمانی و سومین منبع نیز گزارشی از مصاحبه مرحوم نادر طالبزاده با الکساندر دوگین بود.
حماسه و حس و حال عاطفی، یکجا در این کتاب جمع شده است
محسن چینیفروشان نیز در این نشست، بیان کرد: این کتاب از چند جهت قابل توجه است. وجه نخست به شخصیت ادبی و قلم دکتر حداد عادل مربوط است و موضوع پیادهروی اربعین نیز اهمیت محتوا را بیشتر کرده است. کتاب، زبانی سلیس و روان و مطابق با حس و حال خوانندگانی در گروههای مختلف دارد. این اثر معرفافزا و ترکیبی از شعر، خاطره و روایت است و نکات بسیار ظریف و دقیقی در خود دارد. گره خوردن کتاب با موضوعاتی مانند گروه فاطمین یا دفاع مقدس نیز بر جذابیت آن افزوده است. در برخی موارد نیز شبهاتی را مطرح یا به شبهاتی پاسخ داده است.
مدیرعامل دفتر نشر فرهنگ اسلامی با بیان اینکه حماسه و حس و حال عاطفی، یکجا در این کتاب جمع شده، ادامه داد: دفتر نشر فرهنگ اسلامی با سابقهای نزدیک به ۵۰ ساله است که تاریخچه تأسیس آن با بزرگانی مانند شهید بهشتی و شهید باهنر گره خورده، در انتخاب کتاب برای انتشار دقت خاصی دارد و ویژگیهایی را مدنظر قرار میدهد. این کتاب برای دفتر نشر فرهنگ اسلامی، اثر معتبری است.
وی افزود: با توجه به وضعیت نه چندان پررونق بازار نشر، این کتاب فروش خوبی داشته و در مدت کوتاهی اکنون چاپ پنجم آن در دست انتشار بوده و تاکنون به زبانهای عربی، انگلیسی و اردو ترجمه شده است. وقتی استقبال مردم را دیدیم، کتاب صوتی آنرا تولید کردیم که بهویژه برای راهپیمایان در مسیر پیادهروی اربعین میتواند مفید و جذاب باشد. علاوه بر نسخه صوتی کتاب که بهصورت رایگان در دسترس علاقهمندان قرار گرفته، در کتاب چاپی نیز QR کُد کتاب قرار گرفته و مخاطبان میتوانند صورت کتاب را نیز بشنوند.
چینیفروشان در پایان با اشاره به ورود دفتر نشر فرهنگ اسلامی به موضوع اربعین و تولید آثاری در این زمینه، گفت: اربعین بهانه خوبی برای خیلی از اتفاقات خوب است. ما تجربه خاطرهنگاری را در دفاع مقدس داشتیم و این موضوع بهطور طبیعی در راهپیمایی میلیونی اربعین نیز اتفاق میافتد. اخیرا در این مجموعه کاری با عنوان «منازل العشاق» را در دست تولید داریم که بیشتر در قالب صوتی است. کار دیگر، ۱۷ ترکیببند زینبی است که اخیرا صوتی آن نیز منتشر شده است. طرح دیگر دفتر نشر فرهنگ اسلامی در موضوع اربعین، «از مدینه تا مدینه» است. طرح «مادرانههای اربعین» از دیگر سوژههایی است که میتواند منشأ تولید آثار خواندنی باشد.
منبع: مشرق
کلیدواژه: بازار خودرو تحولات اوکراین اربعین قیمت غلامعلی حداد عادل دفاع مقدس فرهنگستان زبان و ادب فارسی شهید بهشتی عاشورا اربعین مشرق خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت کتاب به صحرا شدم عشق باریده دفتر نشر فرهنگ اسلامی راهپیمایی اربعین انقلاب اسلامی غلامعلی حداد حداد عادل پیاده روی تکیه کتاب حس و حال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۹۱۶۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دکتر طهرانچی: دانشگاه آزاد اسلامی در پی نظام تعلیم و تربیت «احسن» است
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست مدیران آموزشی دانشکدههای تعلیم و تربیت و مدیران گروه علوم تربیتی معاونت علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی صبح امروز با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به میزبانی واحد اصفهان برگزار شد.
دکتر طهرانچی در ابتدای این نشست با تبریک روز معلم گفت: خدا را شاکرم که در روز معلم در خدمت عزیزانی هستیم که در دانشگاه معلم هستند و بر جریان تعلیم و تربیت مدیریت میکنند. همکاران سما نماد معلمان دانشگاه هستند و این روز را به همه این عزیزان و اساتید تبریک میگویم. روز معلم، روز بزرگ و نماد شکر است.
وی با ارائه سخنرانی با موضوع «نظام تعلیم و تربیت احسن» گفت: حرکت به سمت نظام تعلیم و تربیت احسن، یک تحول اجتنابناپذیر است که باید آن را جدی گرفت. در محیط مدرسه، ما درگیر علم هستیم اما دانشآموزان و دانشجویان درگیر حل مسئله و بالا رفتن خود هستند. این نظام، نردبانی است که ستون آن تعلیم و تربیت و دانش بوده و باید جایگاه خود را حفظ کند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اهمیت قلم و نقش معلمی، تصریح کرد: قلم نه تنها خود بلکه آنچه مینگارد نیز بسیار ارزشمند است؛ پس آنچه در اختیار ماست درواقع ابزار شریفی است چرا که خداوند به جای سایر ابزارها به قلم سوگند یاد کرده و میفرماید «ن وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ». پس ما با افتخار قلم در دست میگیریم و از آنچه مینگاریم، مراقبت میکنیم و شأن این قسم الهی را پاس میداریم، چرا که آنچه نگاشته میشود، نه تنها در قالب زمان و مکان؛ بلکه آثار فرازمان و فرامکان دارد و به همین دلیل نقش و جایگاه معلمی بسیار ارزشمند است چون ابزار آن مورد قسم الهی واقع شده است. در قرآن کریم همه سوگندها به مخلوقات الهی است و تنها یک قسم به چیزی است که انسان آن را خلق کرده و آن هم قلم است.
دکتر طهرانچی به آیه 80 سوره انبیاء اشاره کرد و گفت: خداوند در این آیه شریفه میفرماید معلم است و به داود یاد میدهد. این یعنی وقتی ما هم چیزی را یاد میدهیم، اراده حضرت حق را پیاده میکنیم. همچنین خداوند در مقابل آنچه به حضرت داود آموزش داد، میفرماید که تعلیم یک جهت فردی دارد و یک جهت اجتماعی که «لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ» به آثار اجتماعی تعلیم اشاره دارد و در پایان آیه نیز به شکرگذاری جامعه تأکید میشود. در این آیه شریفه خداوند علم و فناوری را برای کسی که مورد خطاب است، یاد میدهد اما مردم باید شاکر باشند. شکر نعمت وجود معلم یعنی این روز را نه تنها در دانشگاه بلکه در جامعه نیز باید گرامی بداریم. شکر معنای وسیعی دارد و یک وظیفه است؛ فقط زبانی نیست. البته معلمی این شأن را دارد که خداوند به او آموزش میدهد و او این آموزش را به دیگران منتقل میکند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: وقتی موسی (ع) به دنبال معلم میگشت، او را در سه ویژگی عبودیت خدا، محبت و مهرورزی و عالم بودن یافت. بنابراین یک معلم باید اول عبد خدا باشد و لطیف و مهربان و عالم باشد. معلمی که یادگیری خود را ادامه ندهد، معلم نیست. باید یک معلم همواره در حال آموختن باشد. اگر فردی اینچنین بود، باید شاگردی او را کرد.
وی افزود: هیچ اشکالی ندارد که شاگرد، معلم را به عنوان نردبان رشد خود ببیند چرا که علم مسیر رشد است و باید در آن شاگردی کرد تا بتوان از نردبان دانایی بالا رفت.
دکتر طهرانچی با اشاره به چرایی تغییر ساختار در حوزه تعلیم و تربیت، گفت: دانشگاهها را میتوان به دو نوع نخبگانی و اجتماعی تقسیم کرد که دانشگاه آزاد اسلامی در نوع دانشگاه گسترده و اجتماعی قرار میگیرد و با دانشگاهی مانند دانشگاه تهران که از جنس نخبگانی است، تفاوت دارد. سیر اولین اعزامهای دانشجو به فرانسه به گونهای بود که با علوم پایه و علوم انسانی کاری نداشتند و به همین دلیل ماحصل این اعزامها، ترجمه و نظام دیوانی فرانسه شد اما در 16 آذر 1332 به صورت رسمی نظام علمی ایران از فرانسه به آمریکا تغییر یافت و از آن سال یک گروه مستشاری در وزارت فرهنگ ایران مستقر شدند و هر دانشگاهی که در کشور راه اندازی میشد، باید به تأیید این کمیته میرسید. به همین دلیل آنچه در نظام آموزش عالی وارد شد، یک مفهوم است که مانند گلخانه و تزئینی بود.
وی خاطرنشان کرد: اونیورسیته یک نهاد جامع و الگوی کوچکی از جامعه در حال ساخت غرب برای خلق و پیاده سازی مفاهیم راهبران فکری و سیاسی نظام سلطه در خلق تمدن غربی است و آنچه ما در دانشگاهها به عنوان علم به آن میپردازیم، دانش (science) است که به آن در این دوره علم جدید میگوییم. در اروپا با تکیه بر میراث گذشتگان برمبنای نگاهی نو پدید آمد و پیشرفت کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: همانطور که در تعریف دانش بیان شد، science تکیه بر میراث دارد اما ارتباط مستقیم با گذشته ندارد و به همین دلیل روانشناسی ادامه علم النفس یا علوم تربیتی در ادامه جریان تربیتی دوره اسلامی نیست بلکه همه اینها وارداتی هستند.
وی با اشاره به اجزای مختلف علم و با بیان اینکه علم دارای ساحت، لایه، مؤلفه، ابعاد، رابطه و کنشگران است و این در حالی است که ما فقط به کنشگران آن توجه داشته و گزارهها را میبینیم و به همین دلیل بیانکننده گزارههای غربی شدهایم و کسی معلم تر است که گزارهها را بهتر توضیح دهد، گفت: واقعیت این است که در نظام علمی به اهداف، روش، نظریهها، رویکرد، مکاتب و سنت و قواعد حاکم توجه نداشتهایم و به همین دلیل در علم درگیر قوانین و مدیریت شدهایم و کاری با نظام، فناوری، ابزار، قالب، برنامهریزی و سیاستگذاری نداریم. به همین دلیل تنظیمکننده جهت علمی کشورها فرانهادهایی به عنوان ژورنالهای پژوهشی هستند که توسط بنیادهای بین المللی هدایت میشوند که نماد یکی از آنها (الزویر) درخت ممنوعه است.
دکتر طهرانچی ادامه داد: در واقعیت هم اگر نگاه کنیم، کدام رشته را میتوانیم ببینیم که در کشور ما اجرایی میشود اما نمونه غربی ندارد؟ وقتی پیشنهاد راهاندازی رشته میدهیم، مستندات آن را میخواهند. همه اینها برای این است که ما نظامها، قالبها و... را از غرب وارد کردهایم.
وی خاطرنشان کرد: جریان علم مانند قطار است و رئیس قطار و لکوموتیوران هرکس که باشد، قطار مسیر ریلی خود را طی میکند. آنچه در ذهن ماست، عبور از قواعد و نظامات است چرا که تاکنون نتیجه آن زیبا نبوده و این فلسفه نگاه ما در دانشگاه آزاد اسلامی است. به همین دلیل منطقه منازعه را در سیاستگذاری و سنت و قواعد حاکم بر نظام علمی قرار دادیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به نگاه غرب به علم، گفت: در دسته بندی علم غرب انسان، جامعه و طبیعت وجود دارد. البته در ابتدا فقط رابطه علم با انسان، طبیعت و جامعه دیده شده بود اما بعدها ارتباط طبیعت و جامعه هم در این نگاه لحاظ شد. با این حال، این دستهبندی یک سکولاریسم مطلق در علم است و خدای خالق رب العالمین در آن جایی ندارد. خداوند درباره این نوع نگاه در آیه 7 سوره روم میفرماید «يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ». واقعیت این است که نظام علمی ما در این قالب و مدل قرار دارد؛ با این تفاوت که کلاسهایمان را با بسم ا... و بنام خدا آغاز میکنیم اما در قالب مفاهیم و مدلهای سکولاریسم غرب قرار گرفتهایم. واقعیت این است که با بسم ا... گفتن، علم الهی نمیشود همانطور که اگر حیوانی حرامگوشت را با بسم ا... ورو به قبله ذبح کنیم، حلال نمیشود.
وی افزود: ما در علم با مفاهیم انسان، شناخت، آموزش، یادگیری، پارادایم، مکتب فلسفی و جهانبینی مواجه هستیم و به هستیشناختی، انسانشناختی و معرفتشناختی توجه داریم که به آن دینشناختی هم اضافه کردیم اما دین در متن و هنگام پرورش نیست. به همین دلیل به مکاتب فلسفی غربی ازجمله رئالیسم، ایدهآلیسم، طبیعتگرایی و... توجه کردهایم.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه نهاد تعلیم و تربیت، روش تدریس، برنامهریزی درسی، رابطه استاد و دانشجو و... گزارههایی مبتنی بر نظریههایی است که در یک مکتب فکری تعیین میشود، گفت: اشکال ما این است که قرآن را مهجور گذاشته و به سراغ مکاتب فلسفی غرب رفتهایم.
وی با اشاره به آیه 30 سوره فرقان گفت: پیامبر (ص) گلایه میکند که قومش قرآن را مهجور گذاشته و از آن گذشته است (وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا). این در حالی است که قرآن کریم نسخه نجاتبخش و شفابخش انسانهاست. پیامبر (ص) در حدیثی نیز میفرماید «أَنَّ هَذَا الْقُرْآنَ مَأْدُبَةُ اللَّهِ فَتَعَلَّمُوا مَأْدُبَتَهُ مَا اسْتَطَعْتُم». قرآن کریم در این حدیث، به عنوان تربیتکننده و فرهنگستان است؛ بنابراین ما باید مکتب قرآن و اهل بیت (ع) را شاگردی کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه مبانی اسلام دعوای علم و دین نیست؛ بلکه دعوای علم و ایمان است، گفت: خداوند متعال در آیه 11 سوره مجادله میفرماید « ... يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ». بدین معنی که خداوند مقام اهل ایمان و دانشمندان را در دو جهان رفیع میگرداند.
دکتر طهرانچی با اشاره به کتاب «إحصاء العلوم» فارابی اظهار داشت: ما در مدل و ساختار علمی خود، خداوند خالق رب العالمین را محور داشتیم و در آن رابطه انسان با خداوند، جامعه و طبیعت را تعریف کرده بودیم. در این دستهبندی، علم الهی به رابطه انسان با خداوند، علم مدنی به رابطه انسان با جامعه و علم طبیعی به رابطه انسان با طبیعت میپرداخت و آن بخش مربوط به انسان خلیفه الله هم، علم فقه و کلام و علم زبان، منطق و ریاضیات بود.
وی با بیان اینکه انسان دارای بینش، دانش، گرایش و توانش است، گفت: در نظام تعلیم و تربیت احسن باید به این چهار مقوله توجه داشته باشیم تا بتوانیم در منش و کنش تأثیرگذار باشیم. کنش یک عقبه دارد که دانش و همت است و دو بازوی فرصت و تهدیدکننده دارد که بینش و گرایش است. بنابراین اگر کسی در بینش به عالم آخرت باور نداشته باشد، مصداق «ذلِكَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ» خواهد بود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: همچنین اگر فردی دارای بینش، دانش و گرایش درستی باشد اما عزم و توانش نداشته باشد هم انسان موفقی نخواهد شد. به همین دلیل باید دانش، گرایش، بینش و مدلی برای توانش صحیح داشته باشیم تا سمع، ابصار و افئده یعنی دیدن و گرویدن ما درست باشد و توانایی داشته باشیم.
وی درباره اینکه چه چیزی را چگونه و در چه سنی آموزش دهیم، تصریح کرد: تاکنون مدارس مختلفی به عنوان مدارس شناختی و رفتاری راهاندازی شدهاند اما سؤال این است که پشتوانه فکری و نظریه آنها کجاست. در اسلام، دورههای تربیت و رشد به سه دوره 7 ساله تقسیم میشود که 7 سال اول خانوادهمحور بوده و دوره سیادت کودک است، 7 سال دوم مربوط به آموزش ابتدایی و دوران تأدیب و آموزش بوده و 7 سال سوم که آموزش متوسطه و مقطع کارشناسی است، دوره تربیت اجتماعی و دوران وزارت جوان است. ما باید در مدلهای تربیتی خود به این مفاهیم توجه داشته باشیم و از نامه 31 نهج البلاغه الگو بگیریم.
دکتر طهرانچی به کتاب دوم «مبانی تربیت» از مجموعه ادب الهی مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی اشاره کرد و گفت: ایشان با اشاره به آیه 6 سوره تحریم میفرمودند «در باب مرابطه با نفس، انسان هم باید در سازندگی خودش و هم در سازندگی دیگران وارد شود و نسبت به هردو مسئولیت دارد. مجموعه دلسوزی باید در سه رابطه اصول اعتقادی، مسائل اخلاقی و مسائل علمی باشد.» باید خودمان عبد خدا، مهرورز و عالم باشیم تا بتوانیم شاگردان را در مسیر اعتقادی، اخلاقی و علمی تربیت کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: امیرالمومنین (ع) در حدیثی میفرماید «النّاسُ ثَلاثَةٌ: فَعالِمٌ رَبَّانِی وَ مُتَعَلِّمٌ عَلی سَبیل نَجاةٍ وَ هَمَجٌ رَعَاعٌ» بدین معنی که «مردم سه دستهاند: گروه اول دانشمندان الهی هستند که مربی مردمند، گروه دوم کسانی که خود فاقد دانش هستند ولی در سایه نور دانش دانشمندان حرکت میکنند و در پی تحصیل علم هستند و گروه سوم انسانهایی که نه خود راه را میدانند و نه از رهروان، راه را میپرسند. آدمهایی که نه خود عالمند و نه بر علم عالم تکیه میزنند.» همچنین امام کاظم (ع) میفرماید «لا عِلمَ إلاّ مِن عالِمٍ رَبّانِيٍّ و مَعرِفَةُ العالِمِ بِالعَقلِ» (علم جز از عالم ربّانى به دست نيايد و شناخت چنين عالمى به خِرَد است). استاد دانشگاه باید عالم ربانی و استاد مربی باشد.
وی با اشاره به وظایف تربیتی که در قرآن به آنها اشاره شده است، گفت: خداوند متعال در آیه 17 سوره لقمان به تربیت فرزندان، در آیه 132 سوره طه به فرزندان همفکر، در آیه 145 سوره اعراف به همه مخاطبان و در آیه 199 سوره اعراف نیز به همه همکیشان وظایف تربیتی را برشمرده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: در نظام تعلیم و تربیت احسن، دانشگاه دارای چهار نظام تربیتی، علمی، فناوری و فرهنگی است که وظیفه جهتدهی دانشگاه با حوزه فرهنگ است. در چهره نوین دانشگاه آزاد اسلامی میخواهیم دانشگاهی جامعهپرداز در کنار جامعه دانش و حکمت بنیان داشته باشیم. در این مدل، دانشگاه دانش تخصصی و مهارتی را از طریق گروههای علمی و نظام پایه و عرصه ارائه میکند و برای برقراری ارتباط بین دانشگاه و جامعه، به دنبال تبدیل شدن به دانشگاه خلاق و نوآور هستیم تا از طریق دانایی و توانایی گروهی، با ایجاد دانشکدههای موضوعی و شبکه نوآوری، بین دانشگاه و جامعه فرهیخته که دارای اقتصاد و امنیت است، پلی برقرار کنیم. با ایجاد این پل، جامعه به دانایی و توانایی اجتماعی میرسد که میتواند سبک زندگی ساز بوده و حکمرانی در اقتصاد و امنیت داشته باشد.
انتهای پیام/